
Fare, klavyeden sonra bilgisayarda kullanılan en yaygın girdi aygıtıdır ve klavyeye nazaran daha basittir. Grafik arabirimi kullanılmaya başlandığından beri fare desteği programlar içine yerleştirilmeye başlanmıştır. Bilgisayar programlarının çoğu fareye gereksinim duymaktadırlar.
Fare temel olarak şu şekilde çalışır; kullanıcı fareyi eliyle hareket ettirir, fare kullanıcının fareyi ne yönde ve ne kadar hareket ettirdiğini kaydeder ve bunu bilgisayara aktarır.
Fare, hareket algılama metotları bakımından ikiye ayrılır. Bunlar mekanik fareler ve optik farelerdir.
Mekanik farelerde mekanik parça, farenin altında bir deliğin içerisinde bulunan ve farenin hareketine göre yuvarlanan bir toptur. Bu top iki adet silindire değer ve fare hareket ettiğinde bu silindirler dönerek ekrandaki fare okunun hareketini sağlar. Bu silindirler birbirine dik olarak yerleştirilmiştir. Biri farenin yukarı-aşağı hareketini, diğeri ise sağa-sola hareketini takip eder. Bu silindirlerin üzerinde delikler vardır. Bu delikler biri alıcı diğeri verici iki ışık kaynağının arasındaki ışığı bir keser bir açarlar. Işığın kesilme-açılma hızına göre de ekrandaki okun hareketi belirlenir. Üçüncü bir silindir ise topu desteklemek içindir. Topun sağlıklı hareket etmesi için farenin altına "pad" denilen lastik bir yüzey konulur.
Optik farelerde ise farenin hareket eden herhangi bir parçası yoktur. Farenin altında optik algılayıcılar bulunmaktadır. Fareyi hareket ettirdiğimizde, optik algılayıcılar mouse pad üzerindeki hareket eden çizgileri görürler ve bunu bilgisayara iletirler.
Fare kullanımı yaygınlaştıkça dizaynı ve işlevi çeşitlilik kazanmaya başlamıştır. İlk olarak kullanılan iki tuşlu farelerin ardından 3 tuşlu, kaydırma çubuğu tekerlekli ve en son olarak kablosuz fareler kullanılmaktadır.
Diz üstü bilgisayarlarda fare işlevi bilgisayar üzerine yerleştirilmiş ve elle döndürülen "TrackBall" adı verilen küre tarafından yerine getirilmektedir. Parmağın baskı hareketiyle imleci yönlendiren "TouchPad" de kullanılan diğer bir türdür.
PC' lerin çoğunda 3 tuşlu fare kullanılmaktadır. Bu 3 tuşlu farelerde en çok kullanılan tuş, sol tuştur. Sol tuş seçme görevi yapar. Sağ tuş ise yan menünün kullanılmasını sağlar. Üçüncü tuşa ise değişik fonksiyonlardan biri isteğe göre seçilip yüklenebilir.
Fareler genellikle PC' nin seri portuna takılarak kullanılır. Bazı fareler ise özel arabirim kullanırlar. En yaygın arabirimler Microsoft veriyolu fare arabirimi , IBM PS/2 tipi ve InPort arabirimleridir. Bu arabirimler bağlantı fişi olarak DIN konnektörü kullanırlar. IBM PS/2 fareler 6 pin mini DIN konnektör , PC' lerde kullanılan fareler ise 9 pin ve 25 pinlik ( DB25 ) konnektörler kullanırlar.
Fare temel olarak şu şekilde çalışır; kullanıcı fareyi eliyle hareket ettirir, fare kullanıcının fareyi ne yönde ve ne kadar hareket ettirdiğini kaydeder ve bunu bilgisayara aktarır.
Fare, hareket algılama metotları bakımından ikiye ayrılır. Bunlar mekanik fareler ve optik farelerdir.
Mekanik farelerde mekanik parça, farenin altında bir deliğin içerisinde bulunan ve farenin hareketine göre yuvarlanan bir toptur. Bu top iki adet silindire değer ve fare hareket ettiğinde bu silindirler dönerek ekrandaki fare okunun hareketini sağlar. Bu silindirler birbirine dik olarak yerleştirilmiştir. Biri farenin yukarı-aşağı hareketini, diğeri ise sağa-sola hareketini takip eder. Bu silindirlerin üzerinde delikler vardır. Bu delikler biri alıcı diğeri verici iki ışık kaynağının arasındaki ışığı bir keser bir açarlar. Işığın kesilme-açılma hızına göre de ekrandaki okun hareketi belirlenir. Üçüncü bir silindir ise topu desteklemek içindir. Topun sağlıklı hareket etmesi için farenin altına "pad" denilen lastik bir yüzey konulur.
Optik farelerde ise farenin hareket eden herhangi bir parçası yoktur. Farenin altında optik algılayıcılar bulunmaktadır. Fareyi hareket ettirdiğimizde, optik algılayıcılar mouse pad üzerindeki hareket eden çizgileri görürler ve bunu bilgisayara iletirler.

Diz üstü bilgisayarlarda fare işlevi bilgisayar üzerine yerleştirilmiş ve elle döndürülen "TrackBall" adı verilen küre tarafından yerine getirilmektedir. Parmağın baskı hareketiyle imleci yönlendiren "TouchPad" de kullanılan diğer bir türdür.
PC' lerin çoğunda 3 tuşlu fare kullanılmaktadır. Bu 3 tuşlu farelerde en çok kullanılan tuş, sol tuştur. Sol tuş seçme görevi yapar. Sağ tuş ise yan menünün kullanılmasını sağlar. Üçüncü tuşa ise değişik fonksiyonlardan biri isteğe göre seçilip yüklenebilir.
Fareler genellikle PC' nin seri portuna takılarak kullanılır. Bazı fareler ise özel arabirim kullanırlar. En yaygın arabirimler Microsoft veriyolu fare arabirimi , IBM PS/2 tipi ve InPort arabirimleridir. Bu arabirimler bağlantı fişi olarak DIN konnektörü kullanırlar. IBM PS/2 fareler 6 pin mini DIN konnektör , PC' lerde kullanılan fareler ise 9 pin ve 25 pinlik ( DB25 ) konnektörler kullanırlar.

Mekanik farede silindirler kirlenebilir ve temizlenmesi gerekebilir. Bunun için farenin topu çıkartılıp silindirler temizlenmelidir. Mouse pad de sık sık temizlenmelidir. Çünkü pad üzerinde hareket eden top tozları toplayarak içeri taşıyacaktır. Optik farede ise optik algılayıcıları temizlemek yeterlidir. Fare altlığı da üzerindeki çizgilerin algılayıcılar tarafından görülebilmesi için temiz tutulmalıdır.
